Drachtigheid van een Falabella merrie

Na een aantal jaren dit natuur wonder te hebben ervaren, en veel adviezen te hebben ontvangen van verschillende ervaren fokkers, is het misschien ook tijd om daar zelf iets over te delen. Vele dekkingen en geboortes verder, waarbij onze keuze was om een groep te formeren met een vooraf geselecteerd aantal kwaliteits merries ouder als 3 jaar, die geschikt zijn om een dracht en een geboorte te volbrengen, en die bijdragen aan het in stand houden van dit bijzondere en unieke paarden ras, met gezonde en proportioneel goed gebouwde nakomelingen.

Het inteeltcoëfficiënt speelt hier in eerste instantie een leidende rol. Dus iedere mogelijke match moet van tevoren onderzocht worden met als doelstelling geen enkele vorm van inteelt, of een zo laag mogelijk percentage inteelt na te streven.

Het behoeft verder geen uitleg dat inteelt een dieren ras verzwakt, en negatieve gezondheidsklachten van welke aard dan ook, intern en extern met zich mee kan brengen. Het checken van het inteeltcoëfficiënt wordt op aanvraag voor de dekking door het European Falabella Studbook gedaan.

Inteelt betekent letterlijk het paren van individuen die meer aan elkaar verwant zijn dan de gemiddelde verwantschap in een populatie. Wanneer een hengst en een merrie aan elkaar verwant zijn, is het veulen uit die combinatie ingeteeld. De mate van inteelt wordt weergegeven in het inteeltcoëfficiënt . Voor het berekenen van het inteeltcoëfficiënt zijn de afstammingsgegevens nodig tot minimaal de 6de generatie.

European Falabella Studbook

Het European Falabella Studbook is ook het enige stamboek in de wereld , die ook beschikt over alle DNA’s van de ingeschreven paardjes.

Het inteelt percentage wordt sinds enkele jaren weergegeven op het inschrijvingsbewijs van iedere 100% zuivere Falabella, en wordt aangegeven met een percentage achter de komma.

0,25 …..   25% incest

0,125…   12,5% nauwe inteelt

0,05 …     5% matige inteelt

< 0,05……. < 5% geringe inteelt

Een inteeltcoëfficiënt van < 0,05 geringe inteelt wordt over het algemeen toelaatbaar geacht.

Hengstigheid van een Falabella merrie wordt al zichtbaar vanaf het 1ste jaar. Omdat wij Falabella hengsten op onze locatie hebben, is dit vrijwel altijd direct en duidelijk te zien. De groep merries maakt dagelijks een tochtje langs de hengsten paddocks, en de interesse van beide partijen is op die momenten onmiskenbaar te zien.

De jonge merries flirten, en flemen door het hek naar de hengst, en ontdekken welk effect ze hebben op het mannelijk geslacht. Binnen het European Falabella Studbook mogen merries pas vanaf hun 3de levensjaar bevrucht worden. Ze zijn dan voldoende uitgegroeid om een drachtigheid te kunnen voldragen. Echter mijn ervaring leert dat de meeste 3 jarige toch nog niet drachtig worden, waarbij ik aangeef dat ze bij ons niet in kudde verband ( met hengsten) staan. Bokjes en geitjes gescheiden !

Geboortedatum van een Falabella berekenen

Om de geboortedatum te kunnen berekenen kies ik ervoor om “uit de hand” te dekken. De hengst wordt pas bij de merrie gebracht als de hengstigheid daar is. De hengstigheid van een Falabella merrie bestaat uit een cyclus van 21 dagen . Naarmate de temperatuur stijgt in het voorjaar Maart/April / Mei richting de zomer, zal deze cyclus iedere 21 dagen zichtbaar zijn. In het najaar zal de cyclus minder frequent zijn, en in de winter zelfs verdwijnen. Echter dit verschilt per merrie, sommigen merries blijven het hele jaar hun cyclus behouden.

Het sperma van de hengst blijft 48 uur levend, en de sterkste zaadcel zal zijn weg zoeken naar de eicel in de eileider van de merrie. Wanneer er een bevruchting heeft plaats gevonden zal binnen 10 dagen de vrucht zich in de baarmoeder nestelen.Wanneer er “uit de hand” gedekt wordt, start ik met de dekkingen op de 16e dag, en herhaal deze de 18e dag en de 20e dag. Als de merrie ontvankelijk is zal ze dit ook toestaan en zich aanbieden bij de hengst. Is de timing fout, dan zal ze de hengst afslaan, en erbij weg willen.

Wanneer er in kudde verband incl. een hengst geleefd wordt weet de hengst feilloos zijn moment te kiezen.

Als voor deze natuurlijke vorm wordt gekozen is de dekdatum buiten beeld, dekkingen vinden het meest plaats op tijdstippen waarop de toezichthouder niet in beeld is, het monitoren van een kudde is zelfs voor de ervaren fokker een kunst.

Waarom de dekdatum bewaken?

Waarom willen we de dekdatum zo graag bewaken ? Om de geboorte datum te kunnen benaderen, en bij de geboorte aanwezig te zijn. Iedere geboorte van een Falabella veulen brengt risico’s met zich mee, sommige merries keer op keer probleemloos, maar bereid je altijd voor op anticiperen wanneer een geboorte niet vlekkeloos verloopt. Het Falabella ras staat niet bekend om zijn probleemloze bevallingen. Kleine merries zijn per definitie risicovol, de bouw en het geboortekanaal is klein, het genetisch materiaal van beide ouders in toekomstig veulen formaat is niet voorspelbaar.

Er zijn beleefde hengsten, er zijn onervaren hengsten, er zijn willige merries, en er zijn speelse merries, het moment van dekken is altijd spannend en niet geheel risicoloos zowel voor de merrie als voor de hengst.

Naarmate je, je eigen paardjes beter leert kennen zul je ook hun gedrag op dit terrein leren kennen. Het is de fokker die het moment bepaalt waarop de merrie en de hengst bij elkaar worden gebracht, en het dekproces zo vriendelijk mogelijk voor beide dieren te laten verlopen.

Vaststellen van drachtigheid

Het vaststellen van drachtigheid kan op 2 manieren, de langzame route of de snelle route. Waar ik voor kies, is de langzame route. De merrie vertoont geen hengstigheid meer, en dat is voor mij het meest duidelijke signaal. Omdat ik mijn nieuwsgierigheid niet kan bedwingen, ga ik toch na 5 maanden naar de paarden kliniek voor een echo. Deze vindt aan de buitenzijde van de buikwand plaats en is volkomen onschuldig, net als de echo van een mensen foetus.

De snelle route is een scan die op de 17e dag na de dekdatum kan worden uitgevoerd. Hierbij wordt er rectaal een scan (buis) camera ingebracht op zoek naar de vrucht in de baarmoeder. De meeste Falabella fokkers zien hiervan af, het is belastend en stressvol voor de merrie, het is nauw en klein, hierdoor loop je kans op beschadigingen. Een ervaren ( kleine)paarden dierenarts, met kleine handen is hiervoor de meest aangewezen persoon, echter hiervan lopen er niet veel rond.

Toch ontvang ik ook berichten van fokkers, die ondanks een negatieve scan, blij verrast werden met toch een geboorte van een veulen. Evenzo dat er een misgeboorte in een vroeg stadium heeft plaatsgevonden, ongemerkt of opgemerkt. De natuur laat zich niet altijd dwingen, geduld en toewijding is een gewenste eigenschap voor het fokken van Falabella veulen.

 

© Stal Jaegersrust | Realisatie Horsedesign.nl